Janet JAKOBSEN / Ann PELLEGRINIBeide Amerikaanse vrouwelijke professoren houden zich bezig met gender en seksualiteit, Ann Pellegrini aan de NYU, Janet R. Jakobsen aan het Barnard College.
Die Amerikaanse achtergrond is in dit boek voortdurend aanwezig. Beide hoogleraren willen werken aan de kwestie 'seksuele bevrijding in relatie tot religieuze bevrijding'.
Praten over seks is in de VS praten over religie, waarbij seks ook nog eens als een moreel probleem wordt gezien. De secularisering daar heeft alleen in schijn de religie buiten de deur gezet: men praat er over 'moraal' maar vat die onnadenkend op als religieus. Het is een moraal gebaseerd op Protestantse religieuze ideeën over wat 'natuurlijke seks' is en wat niet. En de wetgevers daar gebruiken die moraal en die ideeën.
Het punt is namelijk dat in de VS de beleden scheiding van kerk en staat een farce is. De dominante christelijke religie is voortdurend op de achtergrond aanwezig in wetgeving en in beslissingen van allerlei andere instituten als het onderwijs en zo meer, vooral waar het om seks gaat. De waarden en normen waarop men zich daarbij baseert zijn religieus van aard. De volgende citaten illustreren dat.
"When it comes to morality in American public culture, in the end we’re almost always talking about religion"(3-4)
"This obsessive focus on sex was even extended in a little-known portion of the law that offered states millions of dollars in federal matching grants for sex education in public schools, but only on the condition that they make abstinence the exclusive aim of their sex education efforts. According to the 1996 federal guidelines, children are to be taught that “sexual activity outside the context of marriage is likely to have harmful psychological and physical effects.” When the law came up for renewal in 2002, in addition to continuing funding for abstinence education, the Bush Administration also proposed a new funding initiative for marriage education in public schools. Why were either of these provisions part of a bill about changing the way that we as a society address poverty? What’s sex got to do with it?"(6)
"The claim that sex is inherently “trouble” is a baseline of American public discourse about sex. According to this view, sex by its very nature is so morally fraught as always to require a chaperone."(19-20)
"Contemporary conversations about sex and sexual values in the United States are often impeded by these linked assumptions: sex is a problem, and a moral problem at that; it has always been a problem; religion is the solution. We disagree. These assumptions ultimately misrecognize both sex and ethics, seeing one as always and everywhere a problem for the other. Sex is no more a “problem” that requires solving than religion is the necessary solution."(20)
"What we are objecting to is allowing “the” Bible to frame public discussions of sexuality."(89)
De VS is dus in essentie christelijk zoals je ook ziet aan allerlei rituelen als een president die de eed aflegt op de bijbel etc. En dat gaat hand in hand met conservatisme: bij seksuele vrijheid wordt er gepraat over de gevolgen, terwijl die gevolgen bij allerlei andere vrijheden zoals de vrijheid van meningsuiting niet eens ter sprake komen.
"Conservatives point to the putative consequences of sexual freedom: unwanted pregnancy, sexually transmitted disease, AIDS, broken homes, children without fathers (and from there it is a short slide to poverty and crime). Compare this to discussions of economic and political freedom: here, any argument about consequences is deemed irrelevant. For example, freedom of speech is so important, conservatives argue, that it must be protected regardless of consequences (unless, of course, the speech in question is sexual speech). Even hate speech must be protected, regardless of the harm inflicted on individuals or the damage done to the community as a whole." [mijn nadruk] (129-130)
Tolerantie is vaak in strijd met met vrijheid en rechtvaardigheid. Met andere woorden: Iemands gedrag tolereren is niet hetzelfde als iemand de vrijheid en het recht te geven om dat gedrag te hebben. Het feit dat je groepen niet vervolgt of criminaliseert en er ruimte voor laat betekent nog niet dat je die groepen dezelfde rechten geeft als de dominante groep. Een analyse van de media / de journalistiek verduidelijkt dat.
"The history of tolerance in the United States, like the history of sexual regulation, is inseparable from the history of religion."(45)
"Framing our public discussions in terms of tolerance versus hate makes it seem as though the major problem we confront as a nation is one of misplaced feelings rather than problematic social relations. Tolerance is supposed to remedy a specific feeling (hate) or disposition (bias). This form of response personalizes and decontextualizes a larger issue, disconnecting feelings or biases from both structures of power and the everyday enactments of those power relations." [mijn nadruk] (60)
Dit boek beschrijft allerlei onzinnige zaken die ik ook graag bestrijd, zoals de publieke rol van religie in het morele debat. Moraal heeft principieel niets met religie te maken, is een eigen gebied waarin we heel goed kunnen bewegen zonder het ooit over religie te hebben. Het is schokkend dat de moraal van een enkele religie zo'n grote rol speelt in een samenleving dat ook mensen die niet religieus zijn of van een andere religie zijn er mee lastig gevallen kunnen worden.
Wat dit soort zaken betreft leven de Verenigde Staten nog in de Middeleeuwen. Veel staten daar hanteren nog Bijbelse wetten tegen homoseks, overspel, anticonceptie voor ongetrouwde personen, etc. Steeds staan het klassieke huwelijk en het klassieke gezin in die wetten centraal.
Toch begrijp ik niet zo waarom de auteurs naar een paradigma van de vrije uitoefening van religie willen. Het lijkt iets te maken te hebben met de grondwet van de VS, in casu met het eerste amendement op de Constitutie — 'protection for' en 'protection from' religie. Omdat de beoordeling van seksualiteit, bijvoorbeeld van homoseksualiteit, in de VS gekoppeld wordt aan een typisch christelijke religieuze orthodoxie, halen zij de vrijheid van religie en het eerste amandement erbij om die orthodoxie te bestrijden en seksualiteit te bevrijden.
Wat een onzinnige weg eigenlijk. Waarom niet de vrijheid van godsdienst opheffen en alle religie bestrijden? Waarom hebben conservatieve religieuze gelovigen recht op hun visie en het uiten daarvan via advertenties? En ook al waren alle religies het met elkaar eens over dat homoseksualiteit niet mag, dan is dat alleen van belang als religie als morele woordvoerder zou mogen optreden. Maar waarom zouden we dat willen?
De auteurs nemen standpunten in als: een niet-religieuze morele insteek is heel goed mogelijk zonder tegen religie te zijn; secularisme sluit religie niet uit; we hebben niets tegen religie op zich, religie hoeft niet tot een conservatieve politiek te leiden etc etc. Ik vraag me werkelijk af of dat zo'n geweldige benadering is.
Waarom altijd zo voorzichtig met religie? Waarom zijn de auteurs zo uit op consensus met groepen mensen die je nooit serieus zullen nemen? Ik vind het maar een merkwaardige insteek. Waarom al die moeite doen voor religieuze vrijheid en voor seksuele vrijheid gebaseerd op een andere invulling van religie? Waarom hoe dan ook nog aandacht voor religie? Scheiding van kerk en staat moet simpelweg totaal doorgevoerd worden zodat religie iets wordt van individuele mensen in hun privésfeer waar anderen die niet religieus zijn op geen enkele manier mee te maken hoeven te hebben. Er mag in het publieke domein ook geen moraal bepleit worden op basis van 'heilige boeken' als de bijbel of de koran. Alleen een seculiere moraal is daar toegestaan. Is dat nu zo moeilijk te begrijpen?